Maartje De Meulder

Een goed begin

Donderdag ging de eerste Dovencultuurdag door in Gent, this drugs georganiseerd door de werkgroep Dovencultuur van Cora. Het was een enorm succes, pathopsychology met zo’n 200 kinderen. Alvast een dikke proficiat aan de organisatoren! Het is een goed begin en het smaakt naar meer. Hopelijk kan het volgend jaar een twee- of zelfs driedaagse worden. Maar wat ik nog meer hoop, is dat VGT en Dovencultuur twee normale en vanzelfsprekende zaken worden binnen de dovenscholen, zodat men er geen aparte dagen voor hoeft te organiseren. Het is iets waar alle kinderen recht op hebben.

AVS (regionale televisie Oost-Vlaanderen) kwam filmen, het filmpje is hier te zien. Klik op het grijze oog bovenaan “kijk naar het AVS nieuws”; het filmpje begint op 7 minuten 18 seconden. Goed dat men twee Dove kinderen aan het woord laat, maar jammer dat er geen Dove leerkrachten geïnterviewd worden. Zij zijn de mensen dankzij wie dagen als deze mogelijk zijn.

maartjedemeulder

28 October 2006

Algemeen

15 responses to “Een goed begin”

annelies

October 28, 2006 at 11:24 am

Lijkt plezant 🙂 (idd jammer dat alleen die horende voorzitster wordt aan het woord gelaten) Wat ikzelf hoop is dat ook geïntegreerde dove leerlingen naar zo’n evenementen/weekends/kampen kunnen/willen gaan (op Dovencultuurweek in het KIDS komen ook jonge geïntegreerde kinderen en voor hun is zoiets echt verrijkend).
Bart

October 28, 2006 at 1:43 pm

Het was naar ik gehoord heb via mail inderdaad een succes. Ik was er dus niet bij wegens nog altijd ziek. Bij één ding ga je echter wel erg kort door de bocht, Maartje: het welslagen van de Dovencultuurdag is dankzij iedereen, en niet alleen van de Dove lesgevers. Al hebben die natuurlijk een heel belangrijke rol in het bewustmakings- en emancipatieproces bij Dove kinderen. Maar zeggen dat zij “de mensen zijn dankzij wie dagen als deze mogelijk zijn”… euhm.
En je idee van een Dovencultuurtwee-of driedaagse. Prachtig idee, alleen wordt dat logistiek niet te doen: hoe ga jij 240 kinderen én hun begeleiders allemaal te slapen leggen? Elke dag over hen weer naar huis? Los daarvan heb je gelijk als je zegt dat een Dovencultuur continu moet ervaren en beleefd worden… maar een Dovencultuurdag vind ik een mooi orgelpunt (zolang het niet als een doekje voor het bloeden gebruikt wordt, tenminste).
@Annelies: tja… ik denk dat het bij zowat alle interviews op TV normaal is dat het de voorzitter is die het woord voert en niet een lid van de werkgroep (dat gebeurt natuurlijk ook). Los daarvan zijn ook twee compleet verschillende soorten van “doven” aan bod gekomen tijdens het interview. Een mooi evenwicht, mag ik zeggen.
annelies

October 28, 2006 at 3:10 pm

Bart, mij lijkt dat helemaal niet zo on-organiseerbaar, een twee of driedaagse. Men zoeke een kamphuizeken, men regele een paar koks en klaar is kees, niet? Allez natuurlijk komt er een hele organisatie bij te kijken, maar toch, het lijkt niet onmogelijk.
BTW, wat die verantwoordelijke juist gezegd (over verschillende ‘soorten’ doven) heeft weet ik niet, aangezien ze _natuurlijk_ alleen ondertitelden wat doven onverstaanbaar maakt.
Bart

October 29, 2006 at 4:27 pm

Dat laatste ergerde mij ook, ja… ik had nog geluk dat ik de voorzitter ken, en haar gemakkelijk kon liplezen. Maar het was een flink gemiste kans.
En over dat organiseerbaar zijn: we’ll see. Het mag van mij altijd, maar het lijkt me moeilijk.
Bart

October 29, 2006 at 5:12 pm

Ik moest daarnet trouwens aan iets denken. Annelies, je vindt het jammer dat die “horende” voorzitster aan het woord wordt gelaten. Als je ervan uitgaat dat Doven een taalminderheidsgroep zijn, is dat onderscheid tussen Doven en horenden eigenlijk van geen tel. Je zou moeten zeggen: “gebarenonkundige (maar dat is ze niet)”, of “spreker”… maar niet “horend”. Akkoord?
Maartje

October 29, 2006 at 5:30 pm

@ Bart: niet akkoord met wat je zegt. Ik sta volledig achter dat uitgangspunt van de Dovengemeenschap als taalminderheidsgroep, en ik vind heel die filosofie rond “gebarentaligen” (waarbij inderdaad het onderscheid tussen Doof en horend opgeheven wordt) heel mooi, maar… Er is één ding dat ik daarin mis. Er mag dan wat betreft taal geen onderscheid meer zijn tussen Doof en horend, maar er is wél nog altijd een scheve machtsverhouding. En dat vergeet men te vaak, vind ik. Je weet net zoals ik dat die scheve machtsverhoudingen aanwezig zijn (nog altijd) binnen het dovenonderwijs. De Dovengemeenschap heeft daar nog altijd zeer weinig in de pap te brokken. In post-koloniale termen (en ja, nu komt Bristol om de hoek kijken) heet dat ook wel “the question of representation”. Wie er is, op een terrein als de Dovencultuurdag, de “vertegenwoordiger” van de Dovengemeenschap als taalminderheidsgroep? De horende orthopedagoge of de Dove leerkrachten? En dan mogen ze allebei VGT kunnen, ik vind toch dat je die machtsfactor niet mag vergeten. (En ik moet daar trouwens eens een beter woord voor vinden, want “macht” klinkt nogal hard.)
annelies

October 29, 2006 at 7:51 pm

Bart, ik heb dus nooit gezegd dat ik het erg vind dat die aan het woord wordt gelaten. Lees eens tegoei, aub? Ik heb geschreven dat ik het jammer vind dat ALLEEN zij aan het woord is gelaten. Inderdaad logisch dat een voorzitter aan het woord wordt gelaten maar ik vind dus dat men ook een dove leerkracht aan het woord had moeten laten. En net zoals Maartje zie ik doven niet puur als taalminderheid, het is tien keer complexer dan dat.
Geert

October 29, 2006 at 8:35 pm

De organisatoren hebben het inderdaad goed gedaan volgens mijn bronnen.
Maar, en ja er is een “maar”, die dag werd ook duidelijk dat er enorme verschillen zijn in de werking van de scholen voor doven en slechthorenden.
Sommige instellingen gaan er blijkbaar vanuit dat de dove en slechthorende kinderen zwaar hulpbehoevend zijn. Dat ze overal en altijd niet in de staat zijn te communiceren en zelfstandig taken uit te voeren.
Weinig vertrouwen in de kinderen. Het moet een belachelijk gezicht geweest zijn dat sommige pedagogen gekke bekken trekken om de kinderen toch maar enige toelichting te kunnen geven om hun taak uit te voeren om het dan vervolgens zelf uit te voeren omdat ze denken dat de kinderen het toch niet begrijpen en kunnen….
Wil iemand ze duidelijk maken dat doof zijn niet perse moet betekenen dat ze ook mentaal en fysiek gehandicapt zijn.

Het zijn zij, die de anderen achterlijk noemen, die achterlijk zijn…..
Het zijn zij, die denken dat de anderen gehandicapt zijn, die de anderen gehandicapt maken en eigenlijk zelf gehandicapt zijn…
Het zijn zij, die denken dat de anderen niks kunnen, die niks begrijpen..
Bart

October 30, 2006 at 8:42 am

‘k Heb er vanochtend trouwens nog met de betrokken persoon over gehad… blijkt dat ze meermaals heeft gevraagd aan AVS om een Doof iemand aan het woord te laten… die mannen vonden dat te ingewikkeld, met al dat tolkengedoe, en wilden dat er zeker één persoon gewoon zou spreken. Way to go, media!
Katrien

October 30, 2006 at 2:02 pm

Eventjes ter info. Het is inderdaad de bedoeling om ook voor de groep gonkinderen en -jongeren een gelijkaardige dag te organiseren.
Verder (zoals je bij Bart al kon lezen), heb ik herhaaldelijk aangedrongen bij de journaliste om een dove volwassene aan het woord te laten, maar dat lag blijkbaar heel moeilijk.
Sven

October 30, 2006 at 2:04 pm

@ Annelies: zeer mooi dat je de geintegreerde doven er kennis mee wilt laten maken. Lijkt me echt nodig! Ik sta er 100% achter, maar hopelijk vind je ze ook allemaal.

@ Maartje: je spreekt over een scheve machtsverhouding. Voordat we horenden hiervan gaan beschuldigen, stel ik voor om even na te denken waar die machtsverhouding vandaan komt. Volgens mij komt die van de integratievisie. Om het visueel uit te drukken, de horende pedagoog staat op de wal en trekt de doven onvermoeibaar uit het water terwijl ze er steeds weer in sukkelen.
De horende is dus zo’n beetje de “redder” in de ogen van de meerderheid, de doven moeten maar dankbaar zijn.

Maar in het geval van dovencultuur of gebarentaalgebruik lijkt dit me helemaal niet hetzelfde opzicht. Hier komen de doven ook echt aan wal, of het nu door een horende of door een dove gedaan wordt. En de organisator, doof of horend verdient ook echt lof.

In de wereld van gebarentaalgebruikers lijkt me er helemaal geen scheve machtsverhouding te bestaan, maar dan mag er nadrukkelijk niet gestreefd worden naar integratie.

Dus, ja, ik ben akkoord met Bart, de grote fout die gemaakt is is dat de voorzitter geen gebarentaal heeft gebruikt in haar communicatie – waardoor ze overkomt als een kolonialist – daar ligt de scheve machtsverhouding volgens mij. Niet of ze doof of horend is.
Maartje

October 30, 2006 at 8:59 pm

@ Katrien: dank voor dat nieuws, goed om te weten. Ik denk dat we bij Fevlado belangenverdediging werk moeten maken van vorming voor journalisten.

@ Sven: geef me tijd om daar eens even over na te denken 🙂
Sven

October 31, 2006 at 11:07 am

@maartje:
Ok, stel er stond inderdaad een Dove voor de camera, en die had algemeen nederlands of plat antwerps gebruikt. Dat lukt mij persoonlijk prima. Zou die scheve machtsverhouding er dan niet nog steeds doorgekomen zijn? Volgens mij wel.

Stel: er stond een horende voor de camera en die gebruikte ‘algemeen beschaafde’ Vlaamse Gebarentaal, met tolk. Is er dan nog een scheve machtsverhouding? Volgens mij niet.
annelies

October 31, 2006 at 11:36 am

@Sven: als er een horende gebaarder voor de TV stond dan werd de machtsverhouding in elk geval deels rechtgetrokken, daar ben ik akkoord mee. Maar zoals Maartje ook benadrukte zijn doven een onderdrukte groepering (of zij nu gebaren of niet!). Dus ik denk dat zowel de hoorstatus als de gebruikte taal in bepaalde gevallen belangrijk is, niet? (ik zeg: in bepaalde gevallen; want dit is een gevaarlijk punt: het is niet de bedoeling om horende personen uit te sluiten, wel de bedoeling om te wijzen op de noodzaak om dove personen een centrale rol te geven)
Sven

October 31, 2006 at 1:53 pm

Volgens mij is niet de Dove onderdrukt, maar de dovencultuur. Er is een soort collectieve onderdrukking door de onwetendheid van Jan uit de straat. Vergeet niet dat ook CODA’s (let op: horenden !!!) onderdrukt worden. Het zijn dus niet alleen doven, het zijn niet alleen horenden, het is gewoon de collectie van mensen onder de noemer dovencultuur, of zo ge wilt gebarencultuur.
Als de horende zelf in de gebarencultuur staat, hoe kan die nu in hemelsnaam collectieve onderdrukking uitvoeren in de eigen omgeving?

Daarbovenop komt dat media liegt.
Als een horende voor de camera staat te gebaren, welke jan in de straat weet nu dat dit een horende is? De horenden krijgen toch hetzelfde signaal: gebarentaalgebruiker voert het woord en blijkt helemaal niet zo dom en onkundig te zijn. Bovendien zien ze dan geen “iemand van ons” (ik bedoel hier iemand van de horende coalitie) die die arme drommels eens wat cultuur gaat inlepelen (mask of benevolence).

En als een dove vindt dat de inhoud van madam voor de camera niet goed geladen is, tja dan heeft ie het toch meteen maar verstaan en kan ie vlug madam voor de camera een zet geven.