Eén jaar gratis

Terug in Gent neergestreken. Weldra meer nieuws…

Het was een geslaagde Werelddovendag in Hasselt, website afgelopen zaterdag. Ondanks het feit dat de Dove senioren in veel minder grote aantallen aanwezig waren dan verwacht, remedy toch veel volk. Jong en oud, Doof en horend. Mooi om te zien.

Ikzelf was in de namiddag (samen met Filip Verhelst, Danny De Weerdt en Goedele De Clerck) één van de panelleden voor het panel “Studeren in het buitenland”. Ik vertelde er kort over het Centre for Deaf Studies, en probeerde er uit te leggen hoe een jaar buitenland me veranderd heeft (met de nadruk op “probeerde”, want het is voor mezelf nog niet duidelijk).

Het publiek bestond voor een groot deel uit jonge Doven, en die hebben ons achteraf fameus doen zweten met moeilijke maar eerlijke, goede en relevante vragen. Gelukkig maar, want daar dient zo’n panel en discussie tenslotte voor. Steeds weerkerende thema’s: “wij willen ook wat jullie doen, maar hebben enkel een diploma van de dovenschool”, “ons Engels is niet goed genoeg”, “kan je zo’n opleiding ook doen met een diploma van de dovenschool?” en ook: “komen jullie terug?” Juiste en realistische vragen, maar met complexe antwoorden. Je moet dan als panellid in een paar seconden tijd een tegelijk eerlijk maar ook realistisch antwoord opbouwen. Niet altijd even makkelijk.

Soms dacht ik vanbinnen enkel “verdorie”. Dan vond ik geen antwoord, maar ik voelde de emotie in de zaal. De onvrede over wat het dovenonderwijs zoveel Dove jongeren niet heeft kunnen bieden, en nog steeds niet kan bieden. Meestal wordt zoiets gauw een zwart-wit debat over dovenonderwijs versus geïntegreerd onderwijs, en de “academische” voordelen van dat laatste. Maar daar schieten we volgens mij ook niet veel mee op.

Je kan ook niet antwoorden: “als je het echt wil, dan kan je het”, want dat is hetzelfde als de verantwoordelijkheid afschuiven en zeggen als “trek je plan, ik kan je niet helpen”. Natuurlijk is de “wil”-factor belangrijk, net zoals veel doorzettingsvermogen. Maar het is een harde waarheid dat je om bijvoorbeeld aan een Master in Deaf Studies in Bristol te beginnen, de nodige kwalificaties moet hebben, en een voldoende kennis van het Engels. En dan is er natuurlijk ook nog altijd het financiële kostenplaatje van een jaar buitenland. Ook niet bepaald een verwaarloosbaar detail. En veel Dove jongeren raken (net zoals veel horende jongeren trouwens, maar die misschien in iets mindere mate) verward in het kluwen van informatie over beursaanvragen en studietoelagen.

Een vriend uit Canada vertelde me onlangs dat er ginder een class action is geweest, waarbij de Dovengemeenschap de overheid heeft aangeklaagd en een schadevergoeding heeft gevraagd voor het gebrekkige onderwijs in de dovenscholen. Ze hebben die rechtszaak gewonnen. Ik herinner me niet meer juist om hoeveel geld het ging, maar ik weet nog wel dat het gigantisch veel was. Mijn vriend was oprecht verbaasd dat zoiets hier nog niet gebeurd is. Ik vertelde hem dat de mentaliteit hier ook wel anders is. In Canada en de Verenigde Staten worden er veel sneller rechtszaken aangespannen, voor soms heel triviale dingen. Daar lachen wij dan mee, in Europa. Zoals met de vrouw die MacDonalds aanklaagde omdat ze tijdens het rijden (!) haar koffiebeker over zich heen had gekregen en zich had verbrand. Ze kreeg een gigantische schadevergoeding. Of de rokers die tabaksfabrikanten aanklagen. Ik vertelde m’n vriend ook dat je met zo’n rechtszaak niets verbetert aan de kwaliteit van het dovenonderwijs. Dat is waar, zei hij, maar je kan er wel dingen mee aan de kaak stellen en aandacht vragen voor een probleem. Misschien kan de International Convention on the Rights of Persons with Disabilities van de Verenigde Naties hier uitweg bieden, maar natuurlijk ook het de Unversele Verklaring over de Rechten van de Mens. Beiden hebben belangrijke artikels met betrekking tot onderwijs.

In ieder geval, het was een panelgesprek dat me is bijgebleven, en het is een heel actueel onderwerp waar het laatste woord nog niet over gezegd is en dat sterk leeft binnen de Dovengemeenschap, vooral het jongere deel ervan.

In de namiddag werd, voor een volle aula, de reportage van Sven Noben over 26 april 2006 vertoond. Kippenvel. Enorm veel positieve reacties. Ook de erkenning van VGT is een verhaal dat nog lang niet is afgelopen.

Scène 1

Ik stap een telefoonwinkel binnen om een nieuwe gsm te kopen. Mijn (horende) vriend tolkt wat de man achter de toonbank me uitlegt over tarieven en dergelijke. Eerst vraagt de man of ik ook kan liplezen, myocarditis en wanneer hij me een foldertje met informatie overhandigt, symptoms vraagt hij aan m’n vriend: “Kan ze Nederlands lezen?”

Scène 2

Ik zit op een terrasje een koffie te drinken. Drie kleine jongetjes komen het terras opgelopen en slurpen limonade. Mijn vriend en ik communiceren in Vlaamse Gebarentaal, en dat trekt natuurlijk direct hun aandacht. Ze komen af en toe naar ons en trekken gekke bekken of brabbelen mij iets toe en lachen dan omdat ik het niet versta. Daarna lopen ze terug naar binnen, om tien minuten later weer terug te komen. Mijn (horende) vriend vangt het volgende op:
Zegt één jongetje tegen het andere: “Ik heb het verteld aan de papa over die mevrouw!”
Zegt de ander: “Ja, maar de papa heeft gezegd dat ge daar niet mee moogt lachen!”

Scène 3

Woensdag was ik aanwezig op een politiek debat georganiseerd door de stad Gent naar aanleiding van de verkiezingen volgende week. Er was een panel met afgevaardigden van alle politieke partijen, ook Helga Stevens nam deel. Telkens nadat Helga iets gezegd had, zei de moderator van het panelgesprek tegen één van de tolken die vertaald had: “Dankuwel mevrouw, voor de ondersteuning”. Totdat Helga verontwaardigd tussenkwam. “Die tolk moet gewoon haar werk doen, niets meer en niets minder.”

Scènes zoals ik ze bijna elke dag meemaak, maar ik blijf me erover verbazen.

Afb006

0110 was fantastisch. Ondanks (of misschien net dankzij) alle heisa in de pers (“old school” engagement, stuff de “zelfverklaarde verdraagzamen”, diet een “links feestje”) kwam er in Antwerpen toch maar liefst 40.000 man op af. Dat is, gewoon als statement, ongelooflijk. Dan maakt het niet uit of het de verkiezingsuitslagen volgende week zal beïnvloeden. Dan is het gewoon positief dat er iets gebeurt, en ik kan het niet verdragen dat men daar cynisch over doet. Het collectieve politieke establishment (dat de voorbije weken niet echt positief maar eerder voorzichtig negatief was geweest over het evenement) struikelde vanochtend in De Morgen over elkaar heen om toch maar te laten weten “dat ze het niet zo bedoeld hadden”, “verkeerd geciteerd waren”, en het eigenlijk toch wel heel erg goed vonden. Tja, politici maken rare hersenkronkels, een week voor de verkiezingen.

Afb015

Wij vonden het in ieder geval prachtig. Alleen de regen (bij moment dikke hagel!) gooide af en toe roet in het eten. Al was het daardoor ook af en toe buitengewoon charmant. En bij de terugkeer naar Gent zat de trein stampvol en zaten we als sardienen in een blikje, nat en koud, samen met tientallen vochtige, zwetende, studenten. Leuk is anders, maar het was het waard.

Afb005

Vandaag m’n eerste werkdag bij Fevlado achter de rug. Nog een beetje overweldigd door het vele werk, maar het is interessant, en ik wil me er met hart en ziel in storten. Ik zal hier de komende weken nog wel één en ander posten over waar ik zoal mee bezig ben.

Afb006

0110 was fantastisch. Ondanks (of misschien net dankzij) alle heisa in de pers (“old school” engagement, stuff de “zelfverklaarde verdraagzamen”, diet een “links feestje”) kwam er in Antwerpen toch maar liefst 40.000 man op af. Dat is, gewoon als statement, ongelooflijk. Dan maakt het niet uit of het de verkiezingsuitslagen volgende week zal beïnvloeden. Dan is het gewoon positief dat er iets gebeurt, en ik kan het niet verdragen dat men daar cynisch over doet. Het collectieve politieke establishment (dat de voorbije weken niet echt positief maar eerder voorzichtig negatief was geweest over het evenement) struikelde vanochtend in De Morgen over elkaar heen om toch maar te laten weten “dat ze het niet zo bedoeld hadden”, “verkeerd geciteerd waren”, en het eigenlijk toch wel heel erg goed vonden. Tja, politici maken rare hersenkronkels, een week voor de verkiezingen.

Afb015

Wij vonden het in ieder geval prachtig. Alleen de regen (bij moment dikke hagel!) gooide af en toe roet in het eten. Al was het daardoor ook af en toe buitengewoon charmant. En bij de terugkeer naar Gent zat de trein stampvol en zaten we als sardienen in een blikje, nat en koud, samen met tientallen vochtige, zwetende, studenten. Leuk is anders, maar het was het waard.

Afb005

Vandaag m’n eerste werkdag bij Fevlado achter de rug. Nog een beetje overweldigd door het vele werk, maar het is interessant, en ik wil me er met hart en ziel in storten. Ik zal hier de komende weken nog wel één en ander posten over waar ik zoal mee bezig ben.

En ja, find
het is zover, apoplexy
er zal een Vlaamse Gebarentalige (of Vlaamse Gebarentaalgebruiker, over de terminologie kan gediscussieerd worden, niet, Danny?) deelnemen aan één jaar gratis! Pascal Giovannardi is de gelukkige, en volgens mij ook de perfecte kandidaat.

Kijken dus, en supporteren voor hem!

7 responses to “Eén jaar gratis”

  1. En als hij de finale haalt gaan we met z’n allen naar de studio!

  2. Ik ben het 200 procent eens met Danny, Pascal is een Vlaams Gebarentalige.
    In het begin vond ik het ook gek klinken, maar ik besef nu dat het de correcte terminologie is in het geval van Pascal. Ik licht dat even toe.

    Ik gebruik Engels op school, maar ik ben niet Engelstalig. Ik ben Nederlandstalig of Vlaamstalig, maar ik gebruik ook Nederlands.

    Je kan dus zeggen dat iedereen die x-talig is ook de taal x gebruikt.
    Maar omgekeerd, niet iedereen die de taal x gebruikt is x-talig.

    De term Vlaamse Gebarentaalgebruikers gaat voor mij dus op voor iedereen die, om welke reden dan ook, deze taal gebruikt.
    Hieronder vallen bijvoorbeeld de tolken Vlaamse Gebarentaal, alsook horende ouders van dove kinderen enzovoort. De kwaliteit van het gebruik van de Vlaamse Gebarentaal doet er niet toe, ook als je maar 1 Vlaams gebaar kent, dan gebruik je de Vlaamse Gebarentaal al. Bijgevolg ben je dan een Vlaamse Gebarentaalgebruiker.

    Bv.:”Ben je engelstalig? Nee, maar ik spreek het wel.”
    Daarvan kunnen we afleiden dat:
    “Ben je Vlaams Gebarentalig? Nee, maar ik gebruik het wel.”

    “Spreken” en “gebruiken” kunnen op elke plaats vervangen worden door het verzamelwoord “kunnen” -> “Nee, maar ik kan het wel.”

    Engelskundigen en Vlaams Gebarentaalkundigen dus.

    Een Vlaams Gebarentalige daarentegen erkent dat de Vlaamse gebarentaal zijn of haar hoofdtaal is om zich uit te drukken.
    Net daarom zit er volgens mij veel meer waarde in “Vlaams Gebarentalige”, je gebruikt of kunt het niet alleen, nee je BENT het ook. Het drukt je identiteit uit, het is omonkeerbaar, het zit verankerd.
    Merk op dat ook CODA’s hieronder vallen. Nederlands gebruiken ze, ze zijn dus per definitie niet per se Nederlandstalig, tenzij bilinguaal, wat uiteraard ook voor dove mensen kan gelden.

    Wil je echter een grote groep mensen duiden of aanspreken, dan valt uiteraard de term “Vlaamse Gebarentaalgebruikers” te verkiezen, aangezien je dan de anderen niet uitsluit. Een activiteit voor Vlaams Gebarentaligen alleen lijkt me nogal cru en begint naar onverdraagzaamheid te ruiken.

    Voila, tot zover het adagium van deze zelfverklaarde taalkundige. Zonet in de keuken bij een boterhammetje opgekomen. Hopelijk kan dit gezwemel van mij de discussie tussen jou en Danny voeden 🙂

  3. Ik las net mijn postje overnieuw, ik wil even duidelijk bijmaken dat voor mij om Gebarentaalkundig te zijn je al erg veel van de taal gestudeerd moet hebben. Waar de grens ligt om kundig te zijn “het kunnen gebruiken/spreken van de taal”, dat is natuurlijk iets vrij interpreteerbaar en zal veeleer door de taalgebruikers (maatschappelijke tak) beoordeeld worden, aangezien het woord of gebaar “kunnen” zelf een onderdeel is van een taal die leeft en de aangehechte waarde van het woord aldus constant aan fluctuaties onderhevig is.

  4. Zit ik nu na te denken hoe dat in het engels is…
    Daar zeggen ze toch “he speaks english”, ze hebben daar geen woord voor Engelstalig, of wel? Indien niet, dan is dit wel moeilijk uit te leggen aan Engelsen, en misschien is de term “sign language using” naar analogie van “english speaking” daarom wel op zijn plaats. Lijkt het wel of we de Engelse termen weer rechtstreeks gekopieerd hebben…

    En in het frans, daar is het francophone. Lijkt me een vreselijk gedoe om “phone” aan “Langue des signes Française” te plakken.” Bovendien is phone een doof-onvriendelijk woord. Benieuwd hoe ze dat daar aanpakken.

    Oeps zit ik je blog helemaal op te vullen, sorry, ik vind het echt een razend interessante topic. Zo, dan laat ik het woord hierbij maar weer aan de hoofdauteur 🙂

  5. Kan het niet laten:
    Van harte proficiat aan Pascal, ik ben heel blij met hem in het programma!
    Maartje, ik kan me al voorstellen hoe opgelucht jij niet bent, dat je je deelname hierbij aan jou kan laten voorbijgaan 😀

  6. We gaan met zen allen naar de studio!!

  7. De eerste uitzending zal zijn op zaterdag 18 november! Allen kijken! 🙂

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s